Hulp bij functionele stemproblemen
Wanneer spreken een belasting wordt
Je stemgeluid verraadt veel: je karakter, achtergrond, opvoeding en fysieke gesteldheid. Verrassend, niet? Onze stem is dus een belangrijke indicator bij de vorming van een eerste indruk. Je stem identificeert je van een afstand, onderscheidt je van anderen en onthult hoe je je voelt. Maar wat als praten je zoveel energie kost dat je er last van krijgt? Logopedist Maltie kan je helpen wanneer spreken een belasting wordt.
Het geluid van je stem ontstaat wanneer er lucht uit je longen langs je stembanden gaat en deze laat trillen. Je stembanden zijn bedekt met een beetje slijmvlies en gaan met behulp van spieren open en weer dicht. Met ademhalen staan je stembanden bijvoorbeeld een beetje open, zodat er genoeg lucht doorheen kan stromen. Bij het praten versmallen je stembanden, zodat de lucht die langs je stembanden stroomt de banden doet trillen. Hierdoor ontstaat geluid. Door je keel-, mond- en neusholte wordt het geluid versterkt. Met je mond maak je verschillende klanken. Klinkt heel logisch en praten is voor de meeste mensen dan ook een vanzelfsprekendheid. Maar wat als stemproblemen je daadwerkelijk de mond snoeren?
Ben je vaak hees, kost praten je veel energie of heb je het gevoel dat er iets in je keel hangt, het zogenaamde globusgevoel? Dan kun je wel eens baat hebben bij een logopedische behandeling. Logopedist Maltie, gespecialiseerd in functionele stemproblematiek, legt uit: “Mensen verwachten niet dat bovengenoemde klachten te maken hebben met een stemprobleem. Toch hebben voornamelijk personen met een pratend beroep, drukke of expressieve mensen een verhoogde kans om problemen met de stem op te lopen. Bij een functioneel stemprobleem wordt het stemmechanisme niet goed gebruikt. Dit kan allerlei oorzaken hebben. Er wordt door de logopedist dan ook altijd een persoonlijk behandelplan opgesteld.”
Stemproblemen verhelp je helaas niet met een enkele oefening. Het betreft een complexe behandeling, waarin de logopedist veel van de cliënt wil weten. Allereerst moet een medische oorzaak worden uitgesloten. Vervolgens wordt gekeken naar je houding, het moment waarop de klachten voorkomen en worden er vragen gesteld over je thuis- en werksituatie. Zo kan worden bepaald wanneer de spanning op de stem toeneemt.
Maltie: “Het is belangrijk de juiste belasting te bepalen, dit verschilt per persoon. Ik zal daarom bij aanvang van een behandeltraject een aantal persoonlijke vragen stellen over de invulling van je dagelijks leven. Het traject start vrijwel altijd met het verbeteren van de houding. Je stem heeft namelijk veel te maken met de spieren in je gezicht, nek en rug. Staat hier veel spanning op, dan bestaat er een grote kans dat je problemen met je stem oploopt. Alle spieren zijn immers met elkaar verbonden. Door oefeningen als ‘bubbelen’ waarbij trillingen in de keel ontstaan, worden de spieren versoepeld. Daarna volgt een onderzoek van de larynx.”
De larynx ligt in de hals onder de keelholte, voor het bovenste deel van de slokdarm. Het vormt de verbinding tussen de keelholte en luchtpijp. In je larynx bevinden zich de stembanden. Deze spelen gezamenlijk een belangrijke rol bij de stemvorming. “Tijdens het onderzoek van de larynx wordt door middel van bewegingen van het hoofd de spierspanning van het spreekgebied bepaalt. Gedurende dit onderzoek lig je op een onderzoeksbank, iets wat veel cliënten niet verwachten bij een logopedist!” vertelt Maltie geamuseerd. Einddoelen van het behandeltraject zijn het verminderen van de stemklacht en dat de “nieuwe manier van spreken” in alle spreeksituaties kan worden toegepast en bovenal wordt geautomatiseerd.
De logopedist werkt veel samen met de KNO-arts, huisarts en fysiotherapeut. Staat er bijvoorbeeld heel veel spanning op de spieren in de nek en/of rug, dan zal er eerst door worden verwezen naar fysiotherapie, manuele therapie of cranio sacrale therapie. “Het verkrijgen van een goede basishouding is essentieel in een behandeltraject. Als de basis niet klopt, ben je continu bezig met symptoombestrijding. In plaats daarvan pakken we het probleem samen in de kern aan, geheel afgestemd op jouw levensstijl en behoeften. Ik geloof oprecht dat maatwerk de sleutel is tot een succesvolle behandeling” sluit Maltie af.
Filmpje
Benieuwd hoe je stembanden eruit zien? In onderstaand (kindvriendelijk) filmpje van de Buitendienst gaan Kiefer en Matthijs op bezoek bij dr. Friebel. Een welbekende KNO-arts werkzaam in het Albert Schweitzer Ziekenhuis. Hij laat met een minuscuul cameraatje precies zien waar je stembanden zitten en hoe ze werken.
https://www.youtube.com/watch?v=wqvePmadA5g
Wil je meer weten over functionele stemproblemen, de behandeling of onze praktijk? Neem dan gerust contact op met een van onze gespecialiseerde logopedisten via info 078 615 37 44 of info@logopedie-delaet.nl . We staan je graag te woord!